Mikroskobik kolit, bağırsak iltihaplanmasına neden olan ve genellikle ishal ile kendini gösteren kronik bir bağırsak hastalığıdır. Mikroskobik kolit, geleneksel kolonoskopi ile tespit edilemeyen ancak biyopsi ile teşhis edilebilen bir hastalıktır. Bu hastalığın belirtileri zaman zaman hafifleyip yeniden şiddetlenebilir. Sindirim sistemini etkileyen bu rahatsızlık hakkında bilgi sahibi olmak, belirtileri erken fark etmek ve uygun tedavi yöntemlerine başvurmak açısından önemlidir.
Mikroskobik Kolit Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Mikroskobik kolit, bağırsakların iç yüzeyinde iltihaplanmaya neden olan bir hastalıktır ve genellikle orta yaşlı ve yaşlı bireylerde görülür. Bu hastalığın en belirgin özelliği, sulu ve kronik ishal ataklarıdır. Hastalar gün içinde birçok kez tuvalete gitme ihtiyacı duyabilir ve bu durum yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Bununla birlikte, hastalarda karın ağrısı, şişkinlik, mide krampları, kilo kaybı ve dışkıda yağlı bir görünüm gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Mikroskobik kolit, genellikle iki farklı alt türde incelenir: kollajenöz kolit ve lenfositik kolit. Her iki tür de bağırsak duvarında anormal iltihaplanmaya neden olur ancak belirtileri genellikle benzerdir.
Mikroskobik Kolitin En Yaygın Belirtileri
Mikroskobik kolitin belirtileri hastadan hastaya farklılık gösterebilir ancak en yaygın belirtiler sindirim sistemi ile ilgilidir.
Kronik Sulu İshal
Mikroskobik kolitin en belirgin belirtisi, birkaç hafta veya daha uzun süren sulu ishaldir. Bu ishal genellikle ağrısızdır ancak bazen karın kramplarıyla birlikte görülebilir. Hastalar günde 5 ila 10 kez tuvalete çıkma ihtiyacı duyabilirler.
Karın Ağrısı ve Kramplar
Bağırsaklardaki iltihaplanma nedeniyle karın bölgesinde ağrı ve kramplar sık görülür. Ağrılar özellikle yemeklerden sonra daha yoğun hissedilebilir ve ishal atakları ile birlikte şiddetlenebilir.
Kilo Kaybı
Bağırsakların besinleri yeterince emememesi nedeniyle hastalarda kilo kaybı görülebilir. İshal ve sindirim bozuklukları nedeniyle vücut, besinlerden yeterince enerji ve vitamin alamaz, bu da zamanla kilo kaybına yol açabilir.
Şişkinlik ve Gaz
Mikroskobik kolit hastaları genellikle mide ve bağırsaklarında yoğun bir şişkinlik hissederler. Bağırsaklardaki iltihaplanma nedeniyle gaz birikimi artar ve hastalar sık sık gaz çıkarmak zorunda kalabilirler.
Halsizlik ve Yorgunluk
Sürekli ishal nedeniyle vücut susuz kalabilir ve bu da halsizlik ile yorgunluğa yol açabilir. Ayrıca, bağırsakların besinleri yeterince emememesi sonucu vitamin ve mineral eksiklikleri gelişebilir ve bu durum enerji seviyesinin düşmesine neden olabilir.
Dışkıda Yağlı Görünüm
Mikroskobik kolit hastalarında dışkı bazen normalden daha açık renkte ve yağlı bir görünüme sahip olabilir. Bu durum, bağırsakların yağları düzgün bir şekilde sindirememesiyle ilgilidir.
Mikroskobik Kolit Belirtileri Kimlerde Daha Sık Görülür?
Mikroskobik kolit her yaş grubunda görülebilse de, bazı bireylerde daha sık ortaya çıkma eğilimindedir.
Orta Yaşlı ve Yaşlı Bireyler
Mikroskobik kolit genellikle 50 yaş ve üzerindeki bireylerde daha yaygındır. Yaş ilerledikçe bağırsakların hassasiyeti artabilir ve iltihaplanma eğilimi yükselir.
Kadınlar
Kadınlarda mikroskobik kolit erkeklere göre daha sık görülür. Özellikle menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda hastalık riski daha yüksektir.
Otoimmün Hastalıkları Olanlar
Mikroskobik kolit, otoimmün hastalıklarla ilişkili olabilir. Çölyak hastalığı, tiroid hastalıkları ve romatoid artrit gibi hastalıklara sahip bireylerde mikroskobik kolit görülme olasılığı daha yüksektir.
Sigara Kullananlar
Sigara kullanımı, bağırsakları tahriş ederek mikroskobik kolit riskini artırabilir. Araştırmalar, sigara içen bireylerde bu hastalığın daha sık görüldüğünü göstermektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Mikroskobik kolit hakkında en çok merak edilen sorular ve yanıtları aşağıda yer almaktadır.
Mikroskobik kolit tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmediği takdirde mikroskobik kolit kronikleşebilir ve hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Sürekli ishal ve besin emiliminde bozukluklar nedeniyle vücut gerekli besinleri alamaz ve zamanla vitamin eksiklikleri, kilo kaybı ve bağışıklık sistemi zayıflaması gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Mikroskobik kolit bulaşıcı mıdır?
Hayır, mikroskobik kolit bulaşıcı bir hastalık değildir. Genetik yatkınlık ve çevresel faktörler hastalığın oluşumunda rol oynar ancak insandan insana bulaşmaz.
Mikroskobik kolit teşhisi nasıl konur?
Mikroskobik kolitin kesin teşhisi için kolonoskopi ile bağırsak biyopsisi yapılması gerekmektedir. Normal kolonoskopi bulguları genellikle normal görünse de, biyopsi örnekleri laboratuvar ortamında incelendiğinde hastalığa özgü iltihaplanmalar tespit edilebilir.
Mikroskobik kolit tedavisinde hangi ilaçlar kullanılır?
Tedavide genellikle iltihap önleyici ilaçlar, anti-ishal ilaçlar ve bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılır. Doktorun önerisine bağlı olarak hastanın semptomlarına uygun ilaç tedavisi uygulanabilir.
Mikroskobik kolit diyeti nasıl olmalıdır?
Hastalığın semptomlarını hafifletmek için lif oranı düşük, bağırsakları tahriş etmeyen ve kolay sindirilebilir gıdalar tüketilmelidir. Yağlı, baharatlı ve süt ürünlerinden kaçınılması önerilmektedir.
Mikroskobik kolit tamamen iyileşir mi?
Mikroskobik kolit kronik bir hastalıktır ancak uygun tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile semptomlar kontrol altına alınabilir.
Stres mikroskobik koliti tetikler mi?
Evet, stres bağırsak sağlığını doğrudan etkileyerek mikroskobik kolitin semptomlarını şiddetlendirebilir. Stres yönetimi, hastalığın kontrolünde önemli bir faktördür.
Mikroskobik kolit kansere dönüşebilir mi?
Mikroskobik kolitin kansere dönüşme riski oldukça düşüktür ancak uzun süre tedavi edilmediğinde bağırsaklarda kronik iltihaplanma nedeniyle diğer bağırsak hastalıkları gelişebilir. Bu nedenle düzenli doktor kontrolü önemlidir.
