Sarılık, vücutta bilirubin seviyesinin artması sonucu cilt ve gözlerin sararması ile karakterize bir durumdur. Genellikle karaciğer, safra kesesi veya pankreasla ilgili sorunlardan kaynaklanır. Yetişkinlerde sarılık belirtileri, altta yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu makalede, yetişkinlerde sarılığın en yaygın belirtilerini ve bu belirtilerin neden ortaya çıktığını detaylı bir şekilde ele alacağız.
Yetişkinlerde Sarılık Belirtileri Nelerdir?
Sarılık, vücutta kırmızı kan hücrelerinin parçalanması sonucu oluşan bilirubin adlı maddenin kanda birikmesiyle meydana gelir. Bilirubin normalde karaciğer tarafından işlenerek vücuttan atılır. Ancak karaciğerin, safra yollarının veya diğer organların düzgün çalışmaması durumunda bilirubin seviyesi yükselir ve sarılık gelişir.
Ciltte ve Gözlerde Sararma
Sarılığın en belirgin belirtisi, ciltte ve göz beyazlarında meydana gelen sararmadır. Bu durum, kandaki yüksek bilirubin seviyesinin bir sonucudur. Ciltteki sararma genellikle ilk olarak yüz bölgesinde başlar ve zamanla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Sararmanın Şiddeti Ne Anlama Gelir?
Sararmanın şiddeti, vücuttaki bilirubin seviyesine bağlıdır. Hafif bir sararma genellikle hafif bir bilirubin artışını işaret ederken, yoğun sararma ciddi bir karaciğer hastalığına veya safra yolları tıkanıklığına işaret edebilir.
İdrar ve Dışkı Renginde Değişiklikler
Sarılık, idrar ve dışkı renginde belirgin değişikliklere neden olabilir. Bu değişiklikler genellikle şu şekildedir:
- İdrar renginde koyulaşma: Yüksek bilirubin seviyeleri idrarın koyu sarı veya kahverengiye dönmesine yol açar.
- Dışkı renginde açılma: Safra akışının bozulduğu durumlarda dışkı rengi açık gri veya beyaz olabilir.
Bu Değişiklikler Neyi Gösterir?
İdrar ve dışkı rengindeki değişiklikler, karaciğerin veya safra yollarının düzgün çalışmadığını gösterebilir. Özellikle dışkı rengindeki açılma, safra kanallarında tıkanıklık olduğunu işaret edebilir.
Kaşıntı ve Ciltte Rahatsızlık
Yetişkinlerde sarılık, ciltte şiddetli kaşıntıya yol açabilir. Bu durum, kanda biriken safra tuzlarının cildi tahriş etmesinden kaynaklanır. Kaşıntı genellikle gece saatlerinde daha yoğun hissedilir ve hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Yorgunluk ve Halsizlik
Sarılıkla birlikte genellikle yorgunluk ve halsizlik şikayetleri görülür. Bunun nedeni, karaciğerin hasar görmesi sonucu vücudun enerji üretiminin ve toksinleri atma yeteneğinin azalmasıdır.
Yorgunluk Hangi Durumlarda Daha Şiddetli Olur?
Eğer sarılık karaciğer yetmezliği, hepatit veya siroz gibi ciddi bir hastalığın belirtisi ise yorgunluk daha şiddetli ve kronik hale gelebilir.
Mide Bulantısı ve Kusma
Sarılık, mide bulantısı ve kusma gibi sindirim sistemi sorunlarına neden olabilir. Bu belirtiler genellikle karaciğerin toksinleri yeterince temizleyememesi veya safra akışının bozulmasından kaynaklanır.
Karın Ağrısı ve Şişlik
Sarılık durumunda bazı hastalar karın bölgesinde ağrı veya şişlik hissedebilir. Özellikle safra yollarında tıkanıklık veya karaciğer büyümesi durumunda bu belirtiler daha sık görülür.
Karın Ağrısı Hangi Bölgededir?
Karın ağrısı genellikle sağ üst kadranda, karaciğerin bulunduğu bölgede hissedilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Yetişkinlerde sarılık belirtileri hakkında merak edilen soruların cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
Sarılık neden oluşur?
Sarılık, kırmızı kan hücrelerinin yıkımıyla oluşan bilirubinin karaciğer tarafından etkili bir şekilde işlenememesi sonucu ortaya çıkar. Karaciğer hastalıkları, safra kanalı tıkanıklıkları veya enfeksiyonlar bu duruma neden olabilir.
Sarılık bulaşıcı mıdır?
Sarılığın bulaşıcılığı, altta yatan nedene bağlıdır. Örneğin, hepatit gibi enfeksiyon kaynaklı durumlarda sarılık bulaşıcı olabilir. Ancak safra yolları tıkanıklığı gibi nedenlerle oluşan sarılık bulaşıcı değildir.
Sarılık tedavi edilmezse ne olur?
Tedavi edilmeyen sarılık, altta yatan hastalığın ilerlemesine neden olabilir. Özellikle karaciğer yetmezliği, siroz veya safra yollarında kalıcı hasar gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Sarılık nasıl teşhis edilir?
Sarılık, genellikle fiziksel muayene ve kan testleriyle teşhis edilir. Bilirubin seviyesinin ölçülmesi ve karaciğer fonksiyon testleri, tanıyı destekler. Görüntüleme yöntemleri de altta yatan nedeni belirlemek için kullanılabilir.
Sarılık nasıl tedavi edilir?
Sarılık tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Karaciğer hastalıklarında ilaç tedavisi veya yaşam tarzı değişiklikleri önerilirken, safra yolları tıkanıklığında cerrahi müdahale gerekebilir. Tedavi planı, hastalığın ciddiyetine göre şekillendirilir.
